Wat is zorg subsidie en waarom is het belangrijk?

In Nederland wil de overheid dat iedereen toegang heeft tot betaalbare en goede zorg. Toch kunnen de kosten voor hulpmiddelen en ondersteuning flink oplopen, zeker voor ouderen en mensen met een beperking. Om deze drempels te verlagen, zijn er verschillende vormen van zorg subsidie beschikbaar.

Deze subsidies zorgen ervoor dat noodzakelijke hulpmiddelen en zorg bereikbaar blijven voor iedereen, ongeacht inkomen of vermogen. Denk bijvoorbeeld aan vergoedingen voor woningaanpassingen of hulpmiddelen zoals een rollator.

De officiële regelingen worden uitgevoerd door de gemeente, zorgverzekeraars en landelijke instanties. Volgens de Rijksoverheid zijn deze subsidies bedoeld om mensen langer veilig en zelfstandig thuis te laten wonen.

Waarom zorg subsidie essentieel is voor senioren

Steeds meer senioren in Nederland willen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Maar naarmate de leeftijd stijgt, nemen ook de zorgvragen toe. Denk aan hulpmiddelen zoals een traplift, een rollator of slimme technologie zoals automatische verlichting en personenalarmering. Deze voorzieningen vergroten de veiligheid en het comfort, maar ze zijn vaak prijzig.

Daarom zijn er verschillende vormen van zorg subsidie en vergoedingen beschikbaar. Deze regelingen zorgen ervoor dat u niet alle kosten zelf hoeft te dragen. De overheid wil namelijk dat senioren veilig en zelfstandig kunnen blijven wonen. Regelingen lopen via de gemeente, de zorgverzekeraar of landelijke instanties.

Volgens Vilans, kenniscentrum voor langdurende zorg, hebben al deze regelingen één doel: ondersteuning bieden in het dagelijks leven, zodat ouderen de regie behouden over hun eigen woon- en leefsituatie.

Veel senioren weten echter niet dat zij recht hebben op subsidie of vergoeding. Daardoor laten zij onnodig geld liggen. Dit artikel helpt u om inzicht te krijgen in de mogelijkheden en wijst u de weg naar de juiste regelingen.

Overzicht van zorg subsidies voor senioren in 2025

In Nederland bestaan er meerdere regelingen waarmee senioren subsidie of een vergoeding kunnen krijgen voor zorg en hulpmiddelen. Deze regelingen worden georganiseerd door de overheid, zorgverzekeraars en maatschappelijke organisaties. Hieronder vind je de belangrijkste mogelijkheden:

Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) via uw gemeente. Dit kan hulp bieden bij huishoudelijke ondersteuning, vervoer, woningaanpassingen en eenvoudige hulpmiddelen zoals een drempelhulp of een rollator.

Wlz (Wet langdurige zorg) voor mensen die intensieve en dagelijkse zorg nodig hebben in of rondom huis.

Zorgverzekeringswet (Zvw) via de basis- of aanvullende zorgverzekering. Deze regeling vergoedt bepaalde medische hulpmiddelen en behandelingen.

Persoonsgebonden budget (PGB) via Wmo, Wlz of Zvw. Hiermee behoudt u de regie over uw eigen zorg door zelf zorgverleners in te huren.

Belastingaftrek zorgkosten via de Belastingdienst. Dit biedt voordeel bij niet-vergoede zorguitgaven.

Fondsen en stichtingen zoals het Hulpmiddelenfonds of het Nationaal Ouderenfonds. Zij bieden extra steun voor mensen met lage inkomens.

Woningcorporaties die in samenwerking met de gemeente vaak bijdragen aan woningaanpassingen voor huurders.

Welzijnsorganisaties die praktische hulp bieden bij het aanvragen van subsidies of het invullen van formulieren.

In de volgende alinea’s worden al deze regelingen verder uitgelegd. We beginnen met de Wmo, meestal het eerste aanspreekpunt voor senioren die hulp nodig hebben.

In de volgende alinea’s gaan we elk van deze opties apart bekijken, te beginnen met de Wmo – vaak het eerste aanspreekpunt voor senioren.

De Wmo, zorg subsidie via uw gemeente

De Wmo, zorg subsidie via uw gemeente

De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is er speciaal voor mensen die niet alles meer zelf kunnen, maar wel zelfstandig willen blijven wonen. Voor senioren die merken dat dagelijkse activiteiten moeilijker gaan, zoals douchen, traplopen of het huishouden, biedt de gemeente ondersteuning via de Wmo.

Voorbeelden van hulp via de Wmo zijn:

• Huishoudelijke ondersteuning zoals schoonmaak
• Aangepast vervoer zoals regiotaxi
• Woningaanpassingen zoals een traplift, beugels in de badkamer of een drempelhulp
• Hulpmiddelen zoals een douchekruk of een verhoogd toilet

Hoe werkt het aanvragen?
U start met een melding bij uw gemeente. Daarna volgt het zogenaamde keukentafelgesprek. Een Wmo-consulent komt thuis langs om samen te bespreken welke hulp of voorzieningen nodig zijn. Op basis hiervan bepaalt de gemeente of u in aanmerking komt voor een vergoeding.

de eigen bijdrage via de Wmo is in 2025 maximaal € 21,00 per maand (bron: CAK.nl). Dat is vaak veel lager dan de kosten van het hulpmiddel zelf.

Belangrijke voorwaarden zijn dat u zelfstandig woont en hulp nodig heeft om dat te blijven doen, dat er geen alternatief beschikbaar is zoals hulp van familie, en dat de voorziening niet goedkoper via de zorgverzekering kan worden verkregen.

Waar aanvragen? Via het Wmo-loket van uw gemeente, vaak online of telefonisch.

Wilt u weten hoe u precies ondersteuning aanvraagt via de Wmo? Lees dan ons kennisartikel over thuiszorg aanvragen via de Wmo

Voorbeeld uit de praktijk
Mevrouw De Vries, 76 jaar, woont al tientallen jaren in hetzelfde huis. Na een knieoperatie durfde ze de trap nauwelijks meer op en was zelfstandig douchen lastig. Na overleg met de huisarts nam ze contact op met het Wmo-loket. Binnen twee weken bezocht een consulent haar thuis. Samen kwamen ze tot de oplossing van een traplift, een douchestoel en enkele uren huishoudelijke hulp per week. De eigen bijdrage bedroeg slechts € 20,60 per maand. “Ik voel me weer veilig in mijn huis,” vertelt ze. “En ik houd energie over voor de leuke dingen.”

De Wlz, voor senioren die intensieve dagelijkse zorg nodig hebben

Niet iedere oudere redt het met huishoudelijke hulp of een hulpmiddel zoals een rollator. Soms is de zorgvraag zwaarder. Denk aan mensen met vergevorderde dementie, ernstige lichamelijke beperkingen of een chronische ziekte waardoor zelfstandig wonen niet meer veilig is. In dat geval biedt de Wet langdurige zorg (Wlz) uitkomst. Deze regeling is bedoeld voor senioren die dag en nacht zorg in de nabijheid nodig hebben of permanent toezicht.

De Wlz vergoedt onder andere:

• Intensieve persoonlijke verzorging
• Medische zorg thuis of in een instelling
• Verpleging en begeleiding bij dagelijkse handelingen
• Woningaanpassingen in overleg
• Hulpmiddelen zoals een hoog-laagbed of tillift

Wanneer komt u in aanmerking?
U krijgt een Wlz-indicatie als u 24 uur per dag zorg of toezicht nodig hebt, uw situatie langdurig en stabiel is (zoals bij dementie), en de zorg niet meer via de Wmo of Zvw geleverd kan worden.

Hoe vraagt u Wlz-zorg aan?
De eerste stap is een indicatie aanvragen bij het CIZ. Dit kan online of telefonisch. Een familielid, huisarts of casemanager dementie kan helpen bij de aanvraag. Na goedkeuring ontvangt u een Wlz-indicatie. U kunt dan kiezen uit:

• Zorg in natura (ZIN): zorg geleverd door een aanbieder waarmee het zorgkantoor afspraken heeft.
• Persoonsgebonden budget (PGB): u regelt zelf de zorg en kiest uw eigen zorgverleners. Het zorgkantoor beheert dit budget.

De betaling en administratie verlopen altijd via de Sociale Verzekeringsbank (SVB).

Wist u dat? Het aantal senioren met een Wlz-indicatie stijgt sterk door de vergrijzing. Volgens de Rijksoverheid neemt de vraag naar langdurige zorg de komende jaren flink toe.

Meer weten over veilig wonen en hulpmiddelen die ondersteuning bieden? Lees ons artikel over valpreventie bij senioren.

Zorg subsidie via de zorgverzekeraar, wat zit er in het basispakket?

Iedereen in Nederland is verplicht verzekerd via de Zorgverzekeringswet (Zvw). Deze wet bepaalt wat er in het basispakket zit. Voor senioren is dit belangrijk, want juist hier vallen veel hulpmiddelen en vormen van zorg onder die zelfstandig wonen veiliger maken.

Wat wordt in 2025 (deels) vergoed vanuit het basispakket?

• Medische hulpmiddelen zoals een rollator, krukken en incontinentiemateriaal
• Slimme oplossingen tegen medicatiefouten zoals automatische medicijndispensers
• Wondverzorgingsmateriaal, bijvoorbeeld bij doorligwonden
• Diabetesmateriaal en injectiemiddelen
• Thuiszorg en wijkverpleging, waaronder persoonlijke verzorging en wondzorg
• Eenvoudige gehoorhulpmiddelen, onder voorwaarden

Let op: u betaalt altijd eerst het verplichte eigen risico dat in 2025 opnieuw € 385,- bedraagt.

Deze hulpmiddelen dragen bij aan veiligheid, comfort en valpreventie, zodat senioren langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen.

Wat valt buiten het basispakket, maar kan in een aanvullende verzekering zitten?

• Brillen en contactlenzen
• Steunzolen en orthopedische hulpmiddelen
• Alternatieve therapieën zoals fysiotherapie boven het basispakket
• Vaccinaties voor ouderen, bijvoorbeeld tegen gordelroos
• Extra fysiotherapie of ergotherapie

Veel senioren onderschatten hoe belangrijk een juiste verzekering is. Een goede aanvullende polis kan helpen bij het voorkomen van stress bij ouderen over onverwachte zorgkosten.

Vergelijk elk jaar uw zorgpolis, zeker wanneer u hulpmiddelen gebruikt of verwacht te gaan gebruiken. De Zorgverzekeringskaart helpt bij het maken van de juiste keuze.

seniorenveiligwonen

Let op! Er geldt meestal een verwijzing van een arts of verpleegkundige, en vaak moet u naar een gecontracteerde leverancier. De vergoeding kan ook afhankelijk zijn van een medische noodzaak.

Zelf de regie houden met een persoonsgebonden budget (PGB)

Wilt u liever zelf kiezen wie u helpt met zorg en op welke momenten? Dan is een persoonsgebonden budget (PGB) mogelijk iets voor u. Met een PGB krijgt u een geldbedrag waarmee u zelf zorgverleners kunt inhuren. Denk aan een vertrouwde hulp, een bekende fysiotherapeut of zelfs een familielid. U regelt dus zélf uw zorg, op maat.

Een PGB is geen lening of toeslag, maar een vorm van zorg subsidie die u moet aanvragen via de instantie die verantwoordelijk is voor uw type zorg. Veel mensen kiezen hiervoor als ze langer zelfstandig thuis willen blijven wonen met vertrouwde zorgverleners.

Waar kunt u een PGB aanvragen?

Er zijn drie hoofdroutes:

• Via de gemeente (Wmo) – bijvoorbeeld voor hulp in de huishouding of begeleiding
• Via het zorgkantoor (Wlz) – bij intensieve, langdurige zorg
• Via de zorgverzekeraar (Zvw) – bij verpleging of persoonlijke verzorging thuis

Hoe werkt het?

Na goedkeuring van uw aanvraag, ontvangt u een budget waarmee u zelf zorg inkoopt. Dit budget wordt niet op uw eigen rekening gestort, maar beheerd via de Sociale Verzekeringsbank (SVB). U declareert de zorgkosten, en de SVB betaalt de zorgverlener uit. Zo blijft alles overzichtelijk én veilig geregeld.

Voordelen van een PGB:

• U kiest zelf wie u helpt en wanneer
• U houdt controle over uw eigen zorg
• U kunt vertrouwde mensen inzetten (bijvoorbeeld een mantelzorger met een zorgcontract)

Aandachtspunten:

• U moet een zorgplan opstellen en verantwoording afleggen
• Niet iedereen komt automatisch in aanmerking – het moet passen bij uw situatie en zorgbehoefte
• Soms is zorg in natura eenvoudiger en minder belastend

Op pgb.nl vindt u handige informatie, voorbeeldcontracten en stappenplannen voor aanvragen.

Zorgkosten aftrekken bij de belasting, vaak vergeten, maar waardevol

Niet alle zorgkosten worden vergoed door uw gemeente of zorgverzekeraar. Gelukkig biedt de Belastingdienst nog een andere mogelijkheid om uw kosten te verlagen: belastingaftrek van specifieke zorgkosten. Dit betekent dat u bepaalde uitgaven mag aftrekken van uw inkomen, waardoor u mogelijk minder belasting betaalt of zelfs geld terugkrijgt, zeker als deze bijdragen aan het verminderen van stress bij ouderen.

Wilt u stap voor stap weten hoe u zorgtoeslag aanvraagt? Bekijk dan ons kennisbankartikel Hoe vraag ik zorgtoeslag aan bij de Belastingdienst?.

Deze regeling is vooral interessant voor senioren met hoge zorgkosten die geen (volledige) vergoeding hebben ontvangen via de Wmo, Wlz of Zvw.

Zorgtoeslag. Wat is het en wanneer heb ik er recht op?

Welke zorgkosten kunt u in 2025 aftrekken?

Volgens de meest recente informatie van de Belastingdienst (2025) kunt u onder andere onderstaande posten opgeven:

• Hulpmiddelen waarvoor u geen vergoeding kreeg (zoals een aangepaste stoel, personenalarmering, traplift)
• Aangepaste auto of ombouwkosten voor vervoer bij handicap
• Extra reiskosten voor ziekenhuisbezoek of behandelingen
• Dieetkosten op medisch voorschrift
• Medicijnen die niet vergoed zijn, mits voorgeschreven
• Kosten voor thuiszorg als u die zelf heeft betaald

u mag alleen kosten aftrekken als deze noodzakelijk zijn voor uw gezondheid én niet zijn vergoed door een andere instantie. U moet dit kunnen aantonen met bonnen, verklaringen of nota’s.

Wie komt in aanmerking?

• Iedereen die deze kosten maakt en geen vergoeding kreeg
• Let op: u moet belastingaangifte doen en boven de zogenoemde drempel uitkomen (deze is inkomensafhankelijk)

Wilt u weten wat de exacte inkomens- en vermogensgrenzen zijn? Lees dan het kennisbankartikel Wat zijn de inkomensgrenzen voor zorgtoeslag in 2025?.

U kunt ook kosten aftrekken die u hebt betaald voor uw fiscale partner of kind. Gebruik de aftrekcheck zorgkosten op belastingdienst.nl om te zien wat u mag invullen.

Fondsen en stichtingen – extra steun voor wie het nodig heeft

Niet iedereen komt uit met alleen een AOW of klein pensioen. Juist voor die groep zijn er in Nederland fondsen en stichtingen die kunnen helpen bij bijvoorbeeld aangepaste voorzieningen, mobiliteitshulpmiddelen of het voorkomen van valongevallen bij senioren. Deze hulp is meestal een gift – dus géén lening en u hoeft het bedrag niet terug te betalen.

Hieronder een overzicht van betrouwbare organisaties die senioren ondersteunen:

1. Stichting Hulpmiddelenfonds

Deze stichting helpt mensen die een medisch hulpmiddel nodig hebben, maar het zelf niet kunnen betalen. Denk aan:

• Aangepaste matrassen of bedden
• Personenalarmering
• Rolstoelen (als vergoeding via gemeente of zorgverzekering uitblijft)

Aanvragen kan via: Patiëntenfederatie Nederland, met een motivatiebrief en medische verklaring.

2. Fonds Sluyterman van Loo

Richt zich op sociale en fysieke projecten die het welzijn van ouderen verbeteren. Niet voor individuen, maar wel voor initiatieven, zoals:

• Ontmoetingsruimtes
• Beweegprogramma’s voor senioren
• Toegankelijkheidsprojecten in verzorgingshuizen

Meer info: fondssluytermanvanloo

3. Nationaal Ouderenfonds

Organiseert en ondersteunt activiteiten die eenzaamheid tegengaan en ouderen activeren. Soms kunt u via dit fonds ook ondersteuning krijgen voor:

• Mobiliteit (zoals een duofiets)
• Deelname aan dagactiviteiten
• Informatieve bijeenkomsten over zorg

Niet alle fondsen werken rechtstreeks met particulieren. Vaak verloopt een aanvraag via een hulpverlener, wijkteam of welzijnsorganisatie.

Laat u helpen door een mantelzorgmakelaar of ouderenadviseur bij het opstellen van een goede aanvraag. Soms is een korte motivatiebrief en medische onderbouwing voldoende.

Gratis hulp bij zorg subsidie via welzijnsorganisaties en mantelzorgondersteuning

De regels rond zorg subsidies kunnen behoorlijk ingewikkeld zijn. Gelukkig staat u er niet alleen voor. In bijna elke gemeente zijn er welzijnsorganisaties en mantelzorgmakelaars actief die u gratis helpen bij het invullen van formulieren, het aanvragen van zorg of het zoeken naar hulpmiddelen.

Wat doen deze organisaties?

Ze bieden praktische ondersteuning, zoals:

• Hulp bij het aanvragen van Wmo, PGB of andere zorgvoorzieningen
• Inzicht geven in waar u recht op hebt
• Contact leggen met gemeente of zorgverzekeraar
• Ondersteunen bij bezwaarprocedures of herindicaties

Deze ondersteuning is met name waardevol voor:

• Senioren die moeite hebben met online aanvragen
• Ouderen zonder betrokken mantelzorger
• Mensen met een licht verstandelijke beperking of dementie

Bekende organisaties die u kunt inschakelen

• MEE Nederland: gespecialiseerd in mensen met een beperking, helpt bij het regelen van passende zorg
• WIJ-teams (wijkteams): actief in veel gemeenten, laagdrempelig en dichtbij
• Humanitas: biedt vrijwilligershulp bij administratie, formulieren en aanvragen

In sommige gemeenten krijgt u automatisch een uitnodiging voor een gesprek met een mantelzorgmakelaar als u intensieve zorg geeft of ontvangt. Zij kunnen ook helpen bij het combineren van meerdere regelingen.

Bezoek de website van uw gemeente en zoek naar ‘wijkteam’, ‘sociaal loket’ of ‘mantelzorgondersteuning’. U kunt vaak ook bellen en direct een afspraak maken.

Woningcorporaties – ondersteuning bij aanpassingen in sociale huurwoningen

Woont u in een sociale huurwoning? Dan kunt u vaak via uw woningcorporatie een aanvraag doen voor kleine woningaanpassingen die uw veiligheid en comfort vergroten. Veel ouderen denken dat dit ingewikkeld is, maar in de praktijk is het meestal goed te regelen – zeker als de aanvraag samenloopt met een Wmo-voorziening vanuit de gemeente.

Voorbeelden van aanpassingen via de woningcorporatie:

• Beugels in de douche of bij het toilet
• Drempelhulpen bij deuropeningen
• Verhoogd toilet of aangepaste kraan
• Trapverlichting of extra leuningen

Sommige corporaties zijn proactief en hebben zelfs een speciaal seniorenprogramma. Ze denken dan mee over toekomstbestendig wonen en doen op eigen initiatief aanpassingen als u ouder wordt.

Hoe werkt het aanvragen?

1. Meld uw wens of probleem bij de woningcorporatie.
2. Vaak wordt u gevraagd een indicatie of advies van een ergotherapeut of Wmo-consulent aan te leveren.
3. In sommige gevallen worden de kosten (deels) vergoed door de gemeente via de Wmo, en voert de woningcorporatie het werk uit.

Samenwerking met de gemeente

Veel corporaties hebben samenwerkingsafspraken met gemeenten over seniorenbeleid. Dit maakt het proces vaak sneller en makkelijker, vooral als het gaat om combinatie-aanvragen (bijvoorbeeld: een aangepaste badkamer via de gemeente én een verhoogd toilet via de woningbouw).

Vraag of uw woningcorporatie een “seniorenmakelaar” of woonadviseur in dienst heeft. Deze persoon kijkt met u mee naar oplossingen op maat.

Voor grote verbouwingen (zoals een traplift) wordt u meestal doorverwezen naar de gemeente, via de Wmo.

Mindmap: Wie doet wat bij zorg subsidies?

Tot slot, laat geld voor zorg subsidie niet liggen

Zorg subsidie klinkt misschien als een ingewikkeld woord, maar in de praktijk kan het u enorm helpen. Of u nu een simpele douchestoel nodig hebt of 24-uurszorg: de Nederlandse overheid, gemeenten en zorgorganisaties bieden veel meer ondersteuning dan u denkt.

Te veel senioren laten geld en hulp liggen uit onwetendheid, schaamte of omdat ze verdwalen in regels. Maar u hoeft het niet alleen te doen. Vraag hulp aan uw gemeente, bel een wijkteam of laat familieleden meekijken. Elke kleine stap, van een beugel tot een aangepast bed – draagt bij aan een veiligere en comfortabelere oude dag. Zeker als u ook let op andere woonveiligheid zoals inbraakpreventie of camerabewaking.

veelgestelde vragen over zorgsubsidie

Zoek je een kort en praktisch overzicht van de regelingen? Bekijk dan ons kennisbankartikel Welke zorgtoeslagen en subsidies zijn er in 2025?.