Stress bij ouderen: oorzaken, signalen en oplossingen voor mantelzorgers

Stress bij ouderen: het is niet raar om pieker gedachten te hebben

Soms lijkt het alsof het allemaal te veel wordt. Een doktersafspraak, slecht slapen, een lege koelkast, de herinnering aan iemand die er niet meer is… Voor u het weet, zit uw hoofd vol. Alsof er geen ruimte meer is om gewoon even te zijn. Herkent u dat?

Ik wel. Mijn vader piekerde zijn hele leven al veel. Maar na het overlijden van zijn vrouw, werd het piekeren heviger. Hij sliep slechter, sprak minder en verloor zijn rust. Ik zag hoe zijn mentale onrust zijn dementie leek te versnellen. Hij vergat steeds meer en raakte sneller in de war. Op een gegeven moment kon hij niet meer goed voor zichzelf zorgen. Toen realiseerde ik mij hoe belangrijk het is om zorgen vroegtijdig te herkennen en ermee om te leren gaan. Juist die ervaring leerde mij iets waardevols: rust begint bij kleine keuzes die u vandaag kunt maken.

In deze blog deel ik praktische tips om beter met stress, zorgen en mentale onrust om te gaan. Niet zweverig, maar simpel, haalbaar en écht helpend. Voor uzelf, of voor een dierbare.

Mentale onrust bij ouderen: waarom u juist op latere leeftijd meer piekert

Stress bij ouderen komt vaak voort uit veranderingen in gezondheid, relaties of dagelijkse structuur. Als u ouder wordt, verandert er veel. Uw lichaam laat van zich horen, uw wereld wordt soms kleiner, en verlies komt dichterbij. Het is dus heel logisch dat mentale onrust toeneemt.

 Veelvoorkomende oorzaken van stress bij ouderen:

• Angst om iets te vergeten (zoals medicijnen of afspraken)
• Verlies van een partner of vrienden
• Onzekerheid over de gezondheid
• Financieel overzicht verliezen
• Angst om afhankelijk te worden
• Slecht slapen en vermoeidheid

Meer achtergrondinformatie over stress bij ouderen vindt u op de website van het Trimbos-instituut: trimbos.nl

Rustmomenten voor senioren plannen – net zo belangrijk als eten en slapen

Rustmomenten voor senioren zijn geen luxe, maar noodzaak. Rust ontstaat namelijk niet vanzelf. Die moet u een beetje *inplannen* – net als een kopje koffie of een wandeling. Kies één vast moment per dag waarop u even niets hoeft. Gewoon zitten, kijken, luisteren.

Tip: Zet een wekker op uw telefoon om u hieraan te herinneren

U kunt ook denken aan deze eenvoudige rustmomenten:

• 10 minuten met een tijdschrift op de bank
• Even in de tuin zitten en naar de vogels luisteren
• Een kaarsje aansteken en gewoon ademhalen
• Een oude foto bekijken en terugdenken aan een fijne tijd

Ademhalingsoefeningen tegen stress bij ouderen

Ademhalingsoefeningen helpen effectief tegen stress bij ouderen. U hoeft geen yogafan te zijn om hiervan te profiteren. Adem rustig in door uw neus, tel tot vier… houd uw adem even vast… en adem dan langzaam uit door uw mond. Herhaal dit vijf keer. 

Zo simpel. Zo doeltreffend. U zult merken: uw schouders zakken al een beetje, uw hartslag daalt. Dit helpt echt bij spanning en stress.

Zorgen loslaten: rust voor het mentale welzijn van ouderen

Voor mentaal welzijn bij ouderen is het belangrijk om zorgen niet op te kroppen. Zorgen blijven spoken in uw hoofd als u ze niet even buiten uzelf zet. Schrijf ze op. Gewoon met pen en papier. Wat maakt u ongerust? En: wat kunt u zelf doen? Wat moet u loslaten? 

Oefening:

• Waar pieker ik over?
• Is het iets waar ik invloed op heb?
• Wie kan mij hierbij helpen?

Een duidelijke uitleg over het 'piekerkwartier' vindt u op: GGD

Sociale steun vermindert stress bij ouderen

Stress bij ouderen wordt vaak verlicht door contact. Soms kan het voelen alsof u niemand tot last wilt zijn. Maar weet: er is niets mis met hulp vragen. Een goede buur, een mantelzorger, of iemand van de huisartspraktijk kan vaak al veel betekenen.

U kunt ook terecht bij De Luisterlijn, dag en nacht bereikbaar via deluisterlijn.nl of 088 0767 000.

Rustmomenten senior: kleine gewoontes met groot effect

Rustmomenten voor senioren kunnen bestaan uit eenvoudige rituelen. Een dagelijks ritueel kan houvast bieden. Denk aan:

• Elke ochtend een kop thee drinken bij het raam
• Een dankbaarheidskaartje invullen
• Een liedje luisteren waar u blij van wordt

Meer over de kracht van rituelen leest u bij Lang Leve Kunst: langlevekunst.nl

Luisteren naar uw lichaam versterkt mentaal welzijn

Voor het mentaal welzijn van 65-plussers is luisteren naar uw lichaam cruciaal. Uw lijf vertelt veel. Vaak weet u allang dat er iets niet goed zit. Slaapt u slechter? Krijgt u sneller hoofdpijn? Bent u sneller moe? Dat kan wijzen op mentale spanning.

Verbeelding en herinnering helpen bij stress bij ouderen

Stress bij ouderen kan verminderen door te denken aan fijne herinneringen of rustgevende beelden. Pak eens een oud fotoboek. Denk terug aan uw eerste baan. Of die mooie middag in de tuin met uw kleinkind.

Inspiratie voor herinneringsactiviteiten vindt u bij UP! Nederland: upinnederland.nl

Rouw en rust: mentale gezondheid op leeftijd

Mentale gezondheid op leeftijd betekent ook ruimte maken voor rouw. Verlies hoort bij het leven, maar het betekent niet dat u er alleen doorheen moet. Rouwen is niet alleen verdrietig zijn. Het is ook terugdenken, missen, glimlachen, pijn voelen, doorgaan.

Mentaal welzijn 65+: vergeet uzelf niet

Voor het mentaal welzijn van 65+ is het belangrijk om uzelf niet te vergeten. Zorgen maken is menselijk. Maar uw rust is net zo belangrijk als uw bloeddruk of uw boodschappen. Mentale rust draagt direct bij aan uw gezondheid. Dus gun uzelf die ademruimte.

Tot slot: rust is geen luxe, het is levenskunst voor ouderen

Rustmomenten voor senioren zijn geen overbodige luxe. U hoeft geen monnik te zijn om rust te ervaren. Geen perfect mens. Alleen iemand die zichzelf toestaat om even stil te staan.

Als u elke dag één moment van rust kiest, zal het u verbazen hoeveel verschil dat maakt. Niet alles hoeft opgelost. Veel mag gewoon *zijn*.

Nog even dit…

Wilt u leren hoe u met eenvoudige hulpmiddelen rust kunt terugbrengen in uw dagelijks leven? Of zoekt u als mantelzorger naar manieren om uw naaste beter te ondersteunen? Ik help u graag verder met tips, tools en een luisterend oor.

Wilt u dit soort tips voortaan automatisch ontvangen? Meld u dan aan voor mijn gratis nieuwsbrief.

Veelgestelde vragen over stress bij ouderen: Herkent u piekergedachten, slaapproblemen of spanningen? Hieronder geef ik heldere antwoorden op veelvoorkomende vragen.